Trong các loại phương tiện vận chuyển hàng hóa quốc tế ngoài đường bộ, đường biển, tàu hỏa, đường ống thì đường hàng không quan trọng không kém và được khai thác rất nhiều chỉ sau đường biển. Về khối lượng, hơn 90% hàng hóa được vận chuyển bằng đường biển, nhưng xét về mặt chi phí, 30% hàng hóa xuất nhập khẩu được vận chuyển bằng đường hàng không.
Vận chuyển hàng không là gì?
Vận chuyển hàng không là hình thức vận chuyển sử dụng máy bay chuyên dụng để vận chuyển hàng hóa (Cargo Aircraft hay Freighter) hoặc chở trong phần bụng máy bay dân dụng ((Passenger Aircraft). ). Tính đến nay, hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không chiếm tỉ trọng nhỏ trong tổng trọng lượng hàng vận chuyển quốc tế (chưa đến 0,5%), trong khi đó lại chiếm tới khoảng 30% về mặt giá trị. Theo hãng chế tạo máy bay Boeing thống kê, trong năm 2012, máy bay chở hàng chuyên dụng vận chuyển khoảng 60% các lô hàng air trên toàn cầu và máy bay hành khách đảm nhiệm 40% còn lại.
Ưu điểm của vận chuyển hàng không
Thời gian vận chuyển nhanh chóng: Máy bay được xem là phương tiện vận tải có tốc độ cao nhất hiện nay. Trung bình, tốc độ di chuyển của máy bay chở hàng hoặc chở khách chỉ chiếm khoảng 800 – 1000km/h. Chưa kể, việc vận chuyển trên không bằng máy bay cũng không bị cản trở về mặt địa hình nên có thể đến tay người nhận nhanh chóng.
Hàng hóa đảm bảo tính an toàn cao: Việc vận chuyển hàng hóa quốc tế bằng đường hàng không có thể giảm được tình trạng hàng hóa bị hư hỏng do va chạm. Bên cạnh đó còn giúp giảm thiểu tổn thất phát sinh do đổ vỡ, thất lạc hàng hay mất cắp.
Phí bảo hiểm thấp: Từ những điểm mạnh về tính an toàn cho hàng hóa, có thể nói việc vận chuyển hàng bằng đường hàng không khá ít rủi ro. Vì thế, mức phí bảo hiểm hàng sẽ thấp hơn so với việc vận chuyển bằng các phương thức khác.
Tiết kiệm chi phí lưu kho: Các hàng hóa vận chuyển hàng không thường có khối lượng nhỏ, gọn nhẹ, cần vận chuyển nhanh nên không chiếm quá nhiều diện tích lẫn thời gian lưu kho. Nhờ đó giúp doanh nghiệp tiết kiệm tối đa chi phí lưu kho.
Nhược điểm của vận chuyển hàng không
- Chi phí vận chuyển cao: Vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không cần đảm bảo quy trình và hệ thống chặt chẽ nên chi phí vận chuyển cao.
- Các loại hàng hóa vận chuyển bằng máy bay thường không đa dạng do phải căn cứ vào vấn đề đảm bảo hàng hóa và chất lượng hàng hóa chưa phù hợp để vận chuyển.
- Chịu nhiều tác động từ ngoại cảnh như thời tiết, khí hậu: Trong trường hợp máy bay không thể cất cánh do thời tiết xấu thì hàng hóa có thể bị lưu kho và người nhận phải chờ một khoảng thời gian nhất định.
- Chịu sự quản lý chặt chẽ hơn: Để có thể vận chuyển trái cây bằng đường hàng không, cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về hàng hóa và quy trình cũng như các thủ tục cần thực hiện.
- Tác động của rủi ro là rất lớn: Tuy việc chuyển hàng bằng máy bay rất ít khi xảy ra rủi ro nhưng một khi gặp rủi ro thì chắc chắn sẽ gây tổn thất lớn cho hàng hóa.
Hàng hóa được phép và không được phép vận chuyển bằng đường hàng không
Để sử dụng dịch vụ vận tải hàng không tối ưu, Quý khách cần biết đâu là mặt hàng được phép và không được phép vận chuyển. Cụ thể:
Các loại hàng hóa được phép vận chuyển bằng đường hàng không
Dưới đây là các loại hàng hóa thường vận chuyển bằng đường hàng không:
- Hàng hóa tổng hợp (General Cargo): Đây là các mặt hàng có thuộc tính không gặp vấn đề về kích thước, nội dung, bao bì,… Song, để đảm bảo tính an toàn trước khi đưa lên khoang vận chuyển, các loại hàng hóa này cũng cần trải qua quy trình kiểm tra nghiêm ngặt về kích thước, thể tích có phù hợp hay không.
- Hàng hóa đặc biệt (Special Cargo): Bao gồm các loại hàng như động vật sống, hàng có giá trị cao, hài cốt, hàng hóa dễ hỏng, hàng hóa có mùi, hàng hóa ẩm ướt, hàng hóa ngoại giao, hàng hóa nguy hiểm, hàng hóa có khối lượng lớn. Việc vận chuyển các mặt hàng này có đặc thù riêng, nên yêu cầu đơn vị cung cấp dịch vụ phải có những kỹ thuật xử lý đặc biệt từ khâu lưu trữ đến khâu vận tải.
Các loại hàng hóa không được phép vận chuyển bằng đường hàng không
Một số loại hàng hóa cấm vận chuyển bằng đường hàng không gồm có:
- Các chất ma túy, chất kích thích thần kinh, vũ khí đạn được, các trang thiết bị kỹ thuật quân sự, các loại vũ khí thô sơ như dao, kiếm, giáo, mác,…
- Văn hóa phẩm đồi trụy, phản động ấn phẩm, tài liệu nhằm phá hoại trật tự công cộng chống lại nhà nước Việt Nam.
- Vật hoặc chất dễ gây cháy nổ hoặc làm mất vệ sinh, gây ô nhiễm môi trường.
- Sinh vật sống, thực phẩm yêu cầu bảo quản, vật phẩm, ấn phẩm, hàng hóa cấm nhập vào nước.
- Các loại kim khí quý, đá quý (vàng, bạc, bạch kim,.. ), hay các sản phẩm được chế biến từ kim khí quý, đá quý.